Derleyen: Oğuz Büber Kaynak: Kristian Skårdalsmo, NRK
Norveç, son yılların en hızlı nüfus değişimlerinden birine tanıklık ediyor. Ülke genelinde göçmen kökenli (kendisi göç etmiş veya göçmen ebeveynlerden Norveç'te doğmuş) kişilerin oranı son 15 yılda rekor bir artış gösterdi. 5,6 milyonluk nüfusa sahip ülkede, göçmen sayısı 1,2 milyona ulaştı. Özellikle 50 yaş altı nüfusa bakıldığında, her dört kişiden birinin göçmen kökenli olduğu görülüyor.
"Sıfır Noktası": Ullensaker'de Yüzde 311 Artış
Başkent Oslo’ya yarım saatlik mesafede bulunan Ullensaker belediyesi, bu değişimin en çarpıcı örneği. İlçede göçmen kökenli nüfus son 15 yılda tam yüzde 311 oranında arttı. Bugün Ullensaker'de yaşayan neredeyse her on kişiden dördü göçmen kökenli.
İlerleme Partisi’nden (FrP) Belediye Başkanı Ståle Lien Hansen, kökeni ne olursa olsun herkesi kapsamak istediklerini belirtse de, bu hızlı değişimin yarattığı baskıyı gizlemiyor. Hansen, NRK’ya yaptığı açıklamada durumu şöyle özetliyor:
"Batılı olmayan göçmenlerin bu denli yüksek oranda olduğu bir demografik gelişim, hem belediye ekonomisini hem de 'dışlanmışlık' sorunlarını zorluyor. Ulusal politikacıların artık sahaya inip neler olup bittiğini görmesi lazım. Belediyelerin içinde bulunduğu gerçek şartlarla yüzleşmeliler."
Göçün Üç Ana Dalgası: İş, Savaş ve Krizler
SSB araştırmacısı Lars Østby, son dönemdeki nüfus artışını üç ana gruba ayırıyor:
AB İş Gücü Göçü: Polonya, Litvanya ve Romanya gibi ülkelerden gelen yaklaşık 140.000 işçi.
Ukrayna Savaşı: Rusya’nın işgali sonrası ülkeye gelen 77.000 Ukraynalı sığınmacı. (Sadece bu grup bile sayıları katlamaya yetti).
Suriye İç Savaşı: 2015/2016 krizinin ardından yerleşen yaklaşık 40.000 Suriyeli.
Ayrıca Afrika kökenli nüfusta da ciddi bir artış gözlemleniyor; 2010'da 50 bin olan sayı bugün 110 bine ulaşmış durumda.
Anaokullarında "Yüzde 70" Gerçeği
Hızlı nüfus artışı, kamu hizmetlerinde de alarm zillerinin çalmasına neden oluyor. Ullensaker’deki Kløfta anaokulunun müdürü Bodil Aglen, durumu sahadan bir örnekle açıklıyor:
"Çocuklarımızın yüzde 70’inden fazlasının anadili Norveççe değil. Yani her iki ebeveyni de yabancı kökenli. İşleyişi buna göre ayarlıyoruz ancak personel sayımız standart yasalarla sınırlı; dil çeşitliliği nedeniyle ekstra bir kaynağımız yok."
"Sekundærflytting": İkinci Göç Dalgası Şehirleri Zorluyor
Yerel politikacıların dikkat çektiği bir diğer kritik nokta ise "ikincil göç" (sekundærflytting). Mülteciler, ilk yerleştirildikleri kırsal bölgelerde 5 yıl yaşadıktan sonra, genellikle Oslo, Drammen veya Ullensaker gibi merkezi bölgelere taşınıyor. Oslo'da göçmen oranı şimdiden %35'e ulaşmış durumda.
Belediye Başkanı Hansen, bütçe kısıtlamaları nedeniyle gençlere yönelik "açık spor salonu" gibi projeleri iptal etmek zorunda kaldıklarını belirtiyor ve ekliyor:
"Eğer kendi kendinizi finanse edemiyorsanız, belki de buraya taşınmamalısınız. Belediyelerin bunu söyleme hakkı olmalı. Yabancı nüfusun çok yoğun olduğu bölgelere artık yeni mülteci yerleştirilmemeli deniliyor; sanırım biz artık o kategorideyiz."
