İskoçya’nın başkenti Edinburgh’da yapılan yeni bir bilimsel araştırma, tarihe ışık tuttu. St Giles Katedrali çevresinde gömülü 14. yüzyıla ait bir gencin dişlerinde, Kara Ölüm bakterisi olarak bilinen Yersinia pestis DNA’sı tespit edildi. Bu bulgu, şehirde vebanın varlığına dair ilk bilimsel kanıt olarak değerlendiriliyor.
1981’de keşfedilen mezar yeniden incelendi
1981 yılında St Giles Katedrali yakınlarında yapılan kazılarda ortaya çıkarılan 115 orta çağ iskeletinden biri, yeniden incelendi. Araştırmacılar, bu iskelette tarihin en yıkıcı salgınlarından biri olan bubonik vebaya neden olan bakterinin genetik izlerini buldu.
Edinburgh Belediyesi Arkeoloji Küratörü John Lawson, keşfi “son derece heyecan verici” olarak tanımlayarak şu ifadeleri kullandı: “Bir gencin dişlerinde Kara Ölüm bakterisinin antik DNA’sı bulundu. Bu, tarihte yaşanan olaylarla birebir bağlantı kurmamızı sağlıyor.”
1300-1370 yıllarına tarihleniyor
İskeletin 1300 ile 1370 yılları arasına tarihlendiği ve Kara Ölüm’ün Avrupa’yı kasıp kavurduğu döneme ait olduğu belirtildi. Gencin, dönemin toplu mezar uygulamalarından farklı olarak bireysel şekilde gömüldüğü dikkat çekti.
Uzmanlar, incelemelerde antik DNA dizileme, izotop ve radyokarbon analizleri gibi modern bilimsel yöntemlerden yararlandıklarını açıkladı.
Orta Çağ yüzleri yeniden canlandırıldı
Araştırmaya Edinburgh, Aberdeen ve Dundee Üniversiteleri’nden uzmanlar da katkı sağladı. Kazılarda çıkarılan bazı iskeletlerin yüzleri, rekonstrüksiyon teknikleriyle yeniden oluşturuldu. Bu çalışmalar sonucunda, 12. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar yaşamış beş Edinburgh sakininin yüz portreleri ortaya çıkarıldı.
Ortaya çıkan bu portreler, “Edinburgh’un İlk Vatandaşları: Orta Çağ Şehrinin Gizli Yüzleri” adlı sergide, 30 Kasım’a kadar St Giles Katedrali’nde ziyaretçilere sunulacak.
