NASA ve ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), Antarktika üzerindeki ozon tabakasında bu yıl kayda değer bir iyileşme yaşandığını açıkladı. Ortak rapora göre 2025’te ölçülen ozon deliği, 1992’den bu yana kaydedilen en küçük 5. seviye olarak bilim literatürüne girdi.
Uluslararası anlaşmalar iyileşmeyi hızlandırdı
Uzmanlar, ozon tabakasındaki bu toparlanmanın, yıllardır uygulanan küresel kimyasal kısıtlamalarının bir sonucu olduğunu vurguluyor. Montreal Protokolü kapsamında yasaklanan ozon inceltici maddelerin atmosferde azalmaya devam etmesiyle birlikte ozon tabakasında kademeli fakat belirgin bir iyileşme yaşanıyor.
Bilim insanlarına göre 2025 bulguları, ozon tabakasının yüzyılın sonuna doğru büyük ölçüde onarılacağı yönündeki projeksiyonları güçlendiriyor.
2025 ölçümleri önceki rekor seviyelerin altında
Her yıl ozon tabakasının en fazla inceldiği dönem olan 7 Eylül–13 Ekim tarihleri arasında yapılan ölçümlerde, deliğin bir günde ulaştığı maksimum alanın yaklaşık 23 milyon kilometrekare olduğu kaydedildi. Bu değer, 2006 yılında ölçülen ve 26 milyon kilometrekareyle rekor kıran seviyeden yaklaşık yüzde 30 daha küçük.
‘Küresel koordinasyonun etkisi net şekilde görülüyor’
NASA ve NOAA uzmanları, sonuçların özellikle Montreal Protokolü’nün başarısını bir kez daha ortaya koyduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu yılki veriler, küresel koordinasyonun atmosferdeki tahribatı tersine çevirmede ne kadar etkili olduğunu gösteriyor.”
Ozon deliği neden önemli?
Ozon tabakası, Güneş’ten gelen zararlı ultraviyole ışınlarını filtreleyerek dünyadaki yaşamı koruyan kritik bir atmosfer katmanı. Bu tabakadaki incelme, iklim değişikliği, insan sağlığı, tarım ve ekosistemler üzerinde ciddi riskler yaratıyor.
2025 bulguları, küresel çevre politikalarının uzun vadeli etkisinin somut bir örneği olarak değerlendiriliyor.
