Güneş fırtınası nedeniyle "internet kıyameti" yaşanabilir

Güneş rüzgarları tabiri caizse Dünya'yı döver. Gezegenimizin manyetik kalkanı çoğunlukla Güneş rüzgarlarının zararlarını engeller. Güneş'ten gelen manyetize parçacıkları kutuplara doğru savurarak gönderir ve böylece ortaya kutup ışıkları çıkar. Ancak bu rüzgarlar bazen fırtınaya dönüşür ve Güneş fırtınası, günlük yaşamımızı etkileyebilecek sorunlara neden olabilir.

California Üniversitesinde görevli bir bilim insanı olan Sangeetha Abdu Jyothi yeni paylaştığı bir çalışmada, şiddetli bir Güneş fırtınasının aylarca sürebilecek internet kıyametine neden olabileceğini öne sürdü. Baştan belirtelim, söz konusu çalışma halen hakem onayından geçmemiş durumda.
Sangeetha Abdu Jyothi konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Pandemide dünyanın ne kadar hazırlıksız olduğunu gördük. Bu durum beni düşündürüyor. İnternet konusunda da aynısını yaşabiliriz. Alt yapımız büyük ölçüde bir Güneş etkinliğine dayanmayabilir" dedi.


Uzmanlar, Abdu Jyothi'nin belirli bir noktada haklı olduğunu, ancak şiddetli fırtınaların nadiren görüldüğünü belirtiyor. Çalışmaya göre Dünya'yı doğrudan etkileyen bir fırtınanın veya benzer bir durumun, 10 yılda %1.6 ile %12 arasında olduğu tahmin ediliyor.
Yakın tarihte şiddetli iki Güneş fırtınası gerçekleşti. Biri 1859'da diğeri ise 1921'de yaşandı. 1859'da olan ve Carrington Olayı olarak da bilinen fırtına yıkıma neden oldu. Telgraf telleri yandı. Daha küçük şiddetli fırtınaların da sonuçları pek iyi olmayabiliyor ki, 1989 Mart ayında küçük çaplı bir Güneş fırtınası, Kanada'nın Quebec eyaletinin 9 saat boyunca karanlıkta kalmasına neden oldu.


Abdu Jyothi'nin çalışmasında iyi bir haber de var, makaleye göre fiber optik kablolar Güneş fırtınasının etkilerine karşı dayanıklı. Bu yüzden yerel ve bölgesel internet bağlantılarında sorun yaşanması riski düşükYerel ve bölgesel internet alt yapısı için durum iyi görünse de, kıtaları birbirine bağlayan su altında bulunan kablolar için kötü sonuçlar gerçekleşebilir. Su altında bulunan internet ve iletişim bağlantısını sağlayan kablolar, 50 ile 150 km aralıklarla optik sinyali artırmak için repeater'lar ile donantılmıştır. Repeater için kısaca tekrarlayıcı bir sinyal alan ve onu yeniden ileten bir cihaz diyebiliriz. İşte bu repeater cihazları, manyetik akımlara karşı savunmasızdır ve bir repeater devre dışı kalırsa tüm kablolar işe yaramaz hale gelebilir.


Yerel ve bölgesel internet alt yapısı için durum iyi görünse de, kıtaları birbirine bağlayan su altında bulunan kablolar için kötü sonuçlar gerçekleşebilir. Su altında bulunan internet ve iletişim bağlantısını sağlayan kablolar, 50 ile 150 km aralıklarla optik sinyali artırmak için repeater'lar ile donantılmıştır. Repeater için kısaca tekrarlayıcı bir sinyal alan ve onu yeniden ileten bir cihaz diyebiliriz. İşte bu repeater cihazları, manyetik akımlara karşı savunmasızdır ve bir repeater devre dışı kalırsa tüm kablolar işe yaramaz hale gelebilir.


Sangeetha Abdu Jyothi çalışmasında, deniz altına döşenmiş olan kablolarda arıza yaşanırsa, küresel bir soruna neden olabileceğini ve ülkeler arasındaki iletişimin, internetin kopabileceğini belirtiyor.
Söz konusu çalışma, büyük ölçekli Güneş fırtınasının etkilerine karşı dayanıklılık testlerinin geliştirilmesi ve daha düşük enlemlerde daha fazla kablo döşenmesinin alınabilecek önlemler için iyi bir başlangıç olduğunu belirtiyor.
 

İLGİLİ HABERLER